Tổng quan về ngành học Kịch bản phân cảnh

‍

Kịch bản phân cảnh (Storyboarding) là một ngành học chuyên sâu trong lĩnh vực điện ảnh, hoạt hình và quảng cáo. Nó là quá trình biến một kịch bản chữ viết thành một chuỗi hình ảnh trực quan, giống như một cuốn truyện tranh chi tiết. Mỗi khung hình trong kịch bản phân cảnh không chỉ minh họa hành động của nhân vật mà còn thể hiện góc quay, ánh sáng, chuyển động của máy quay và các yếu tố kỹ thuật khác, giúp cả đoàn làm phim có cùng một tầm nhìn và hiểu rõ từng cảnh quay.

Vai trò của Kịch bản phân cảnh trong thực tế

‍

• Công cụ trực quan hóa ý tưởng: Đây là cầu nối giữa kịch bản và quá trình sản xuất. Nó giúp đạo diễn, quay phim, họa sĩ thiết kế và nhà sản xuất hình dung được bộ phim sẽ trông như thế nào trước khi bắt đầu quay, từ đó tiết kiệm thời gian và chi phí.
• Tối ưu hóa quy trình sản xuất: Kịch bản phân cảnh chi tiết giúp xác định rõ các yếu tố cần thiết cho mỗi cảnh quay như đạo cụ, bối cảnh, và trang phục, giảm thiểu rủi ro phát sinh trong quá trình sản xuất.
• Hỗ trợ giao tiếp hiệu quả: Nó là ngôn ngữ chung của cả đoàn làm phim. Dù ngôn ngữ khác nhau, mọi người vẫn có thể hiểu rõ ý đồ của đạo diễn thông qua hình ảnh.
• Xác định các vấn đề tiềm ẩn: Bằng cách phác thảo từng cảnh, người làm kịch bản phân cảnh có thể phát hiện ra các vấn đề về nhịp độ, góc máy, hoặc bố cục trước khi chúng trở thành những lỗi tốn kém trên phim trường.

Học Kịch bản phân cảnh sẽ được học gì?

Kiến thức cơ sở:

• Nguyên lý nghệ thuật và thiết kế: Học về bố cục, phối cảnh, ánh sáng, màu sắc và giải phẫu để vẽ hình ảnh chính xác và hấp dẫn.
• Lý thuyết điện ảnh: Hiểu về các loại góc máy (góc rộng, trung, cận), chuyển động máy quay (pan, tilt, dolly) và quy tắc bố cục hình ảnh (quy tắc một phần ba).
• Kỹ năng vẽ phác thảo: Luyện tập vẽ nhanh, vẽ biểu cảm để nắm bắt hành động và cảm xúc của nhân vật.

Kiến thức chuyên ngành:

• Thiết kế kịch bản phân cảnh: Học cách diễn giải kịch bản, xác định các khung hình quan trọng, và vẽ chuỗi hình ảnh liên tục để kể một câu chuyện.
• Phân tích nhịp độ và nhịp điệu: Hiểu cách sắp xếp các khung hình để tạo ra nhịp điệu phù hợp với cảm xúc và mục tiêu của cảnh.
• Kết hợp âm thanh và hình ảnh: Học cách mô tả hiệu ứng âm thanh, thoại và âm nhạc trong kịch bản phân cảnh để tạo ra một bản vẽ sống động.
• Thiết kế cho các thể loại khác nhau: Học cách điều chỉnh phong cách vẽ cho phim hành động, phim hoạt hình, quảng cáo hoặc video game.

Một số thuật ngữ chuyên ngành của Kịch bản phân cảnh

Extreme Close-Up (ECU) - Cận cảnh Đặc tả Loại cảnh cực kỳ gần, thường chỉ tập trung vào một chi tiết nhỏ trên đối tượng (như mắt, miệng, hoặc một vật thể) để làm nổi bật cảm xúc hoặc ý nghĩa. Medium Shot (MS) - Trung cảnh Khung hình lấy từ thắt lưng trở lên của nhân vật. MS là cảnh cơ bản nhất, dùng để tập trung vào đối thoại, cử chỉ cơ thể và tương tác giữa các nhân vật. Wide Shot (WS) / Establishing Shot (ES) - Toàn cảnh/Thiết lập Thiết lập bối cảnh, cho người xem thấy toàn bộ môi trường xung quanh và vị trí của nhân vật trong không gian đó. Rất quan trọng để định hình bối cảnh cho một phân đoạn mới. High Angle - Góc từ trên xuống Camera đặt trên cao và hướng xuống đối tượng. Thường được sử dụng để khiến đối tượng trông nhỏ bé, dễ bị tổn thương, hoặc để thể hiện góc nhìn từ một người có vị thế cao hơn. Low Angle - Góc từ dưới lên Camera đặt ở vị trí thấp hơn đối tượng và hướng lên. Dùng để làm đối tượng trông lớn hơn, uy quyền, mạnh mẽ hoặc để gây cảm giác đe dọa. Pan (Panning) - Quét ngang Camera xoay ngang (trái-phải hoặc ngược lại) trên chân máy (tripod) mà không thay đổi vị trí. Thường dùng để theo dõi nhân vật đang đi hoặc khám phá cảnh quan rộng lớn. Góc quay qua vai (Over the Shoulder) Góc máy đặt phía sau vai và đầu của một nhân vật, hướng về phía nhân vật đối diện. Đây là cảnh tiêu chuẩn cho các đoạn hội thoại, tạo cảm giác người xem đang ở trong cuộc trò chuyện.