Phù điêu

Phù điêu là nghệ thuật tạo hình nổi hoặc lõm trên bề mặt vật liệu, thể hiện hình ảnh, câu chuyện hoặc họa tiết. Nó kết hợp điêu khắc và hội họa, mang đến chiều sâu và tính trang trí cho không gian kiến trúc hoặc tác phẩm độc lập.

Góp ý nội dung

Để xây dựng nội dung chất lượng và chính xác, góp ý từ chuyên môn của bạn giúp chúng mình xác thực lại tính chính xác của bài viết cho các bạn đọc.

Cảm ơn bạn đã góp ý nội dung.
Đội ngũ chuyên môn chúng mình sẽ xem xét và điều chỉnh nếu phù hợp.
Thông tin lỗi, vui lòng kiểm tra lại thông tin.
June 7, 2025

Phù điêu là gì?

Phù điêu là những bức tranh đắp nổi, khoét lõm thể hiện theo chiều dài và rộng là chủ yếu, nói đơn giản phù điêu tạo ra các hình khối nổi nhưng vẫn gắn liền với bề mặt phía dưới nó. Từ một mặt phẳng cố định, người họa sĩ sẽ thể hiện họa tiết, hình thù, đường nét mong muốn thông qua cách đục đẽo, cắt gọt và làm cho chúng nổi lên mà không cần hình dung không gian 3 chiều quá nhiều, chỉ là tách được không gian gần và xa. 

Khác với tượng tròn khi người xem có thể đi vòng quanh tác phẩm, phù điêu chỉ thể hiện trên mặt phẳng nên người xem có thể đứng ở mặt chính diện như xem tranh bình thường và bên cạnh tạo hình theo 2 chiều thì vẫn có chiều sâu thể hiện qua độ lồi lõm trong tranh, độ dày của hình ảnh.

b4zqsjlh.png
Bức phù điêu "Bài ca chiến thắng" của tác giả Nguyễn Đức Luận

Học phù điêu sẽ học được gì?

Học phù điêu không chỉ là học một kỹ thuật điêu khắc mà còn là một hành trình khám phá và phát triển nhiều kỹ năng quan trọng. Khi học phù điêu, bạn sẽ được học những điều sau:

Kỹ thuật và vật liệu

  • Kỹ thuật điêu khắc: Thành thạo các kỹ thuật tạo hình, chạm khắc bằng tay và sử dụng các loại dụng cụ chuyên dụng như đục, bay, dao.
  • Vật liệu: Nắm vững cách xử lý và tạo tác với nhiều chất liệu khác nhau, từ đất sét mềm dẻo, thạch cao, xi măng, cho đến gỗ, đá hay kim loại cứng.

Tư duy không gian và hình khối

  • Cảm nhận không gian: Hiểu và tái hiện được chiều sâu, bố cục và tỷ lệ của vật thể trên một mặt phẳng.
  • Phân tích hình khối: Phân tích cấu trúc của vật thể và chuyển hóa chúng thành các khối điêu khắc có sự kết hợp hài hòa giữa ánh sáng và bóng đổ.

Sáng tạo và thẩm mỹ

  • Phát triển ý tưởng: Tự do sáng tạo, biến những ý tưởng từ phác thảo thành một tác phẩm hoàn chỉnh, mang đậm dấu ấn cá nhân.
  • Nâng cao thẩm mỹ: Rèn luyện con mắt nghệ thuật, học cách cảm thụ cái đẹp và đánh giá tác phẩm điêu khắc một cách tinh tế.

Sự kiên nhẫn và tỉ mỉ

  • Kiên trì: Vượt qua những khó khăn trong suốt quá trình thực hiện một tác phẩm từ đầu đến cuối.
  • Tỉ mỉ: Tập trung vào từng chi tiết nhỏ, đảm bảo sự chính xác để tác phẩm đạt được chất lượng tốt nhất.
Quy Trình Làm Phù Điêu
Quy trình các bước làm phù điêu
Bước 1: Lên ý tưởng và phác thảo
Nghiên cứu chủ đề, phác thảo bản vẽ và lên kế hoạch bố cục cho phù điêu.
Bước 2: Chuẩn bị vật liệu và nền
Chuẩn bị các vật liệu như đất sét, thạch cao hoặc composite. Chuẩn bị bề mặt nền (tường, gỗ, canvas) để điêu khắc.
Bước 3: Tạo hình khối cơ bản
Đắp vật liệu lên nền, tạo hình khối tổng thể và độ nổi cần thiết theo bản phác thảo.
Bước 4: Điêu khắc chi tiết
Sử dụng công cụ để điêu khắc, tạo đường nét và các chi tiết tinh xảo cho bức phù điêu.
Bước 5: Hoàn thiện bề mặt
Làm mịn, chà nhám bề mặt, loại bỏ các chi tiết thừa. Tùy chọn sơn hoặc phủ màu để tăng tính thẩm mỹ.
Bước 6: Tạo khuôn và đúc (nếu cần)
Đối với phù điêu đúc, tạo khuôn từ silicone hoặc thạch cao để sao chép tác phẩm và đúc ra sản phẩm hoàn chỉnh.
Bước 7: Lắp đặt và bảo quản
Lắp đặt phù điêu ở vị trí mong muốn. Hướng dẫn bảo quản để tác phẩm luôn bền đẹp theo thời gian.

Ngành học có đào tạo môn này

Trường Đại học có đào tạo ngành này

Môn này hỗ trợ công việc tương lai nào?

Họa sĩ/Nghệ nhân điêu khắc

  • Đây là vị trí cốt lõi. Bạn có thể làm việc tự do (freelancer), nhận các dự án cá nhân để tạo ra các tác phẩm phù điêu cho nhà ở, công trình công cộng, hoặc triển lãm tại các phòng trưng bày nghệ thuật.

Chuyên gia phục chế tác phẩm

  • Bạn sẽ làm việc với các tác phẩm điêu khắc cũ, di tích lịch sử để phục hồi, sửa chữa, bảo tồn các chi tiết phù điêu trên các công trình kiến trúc, đền đài, chùa chiền.

Kỹ thuật viên thiết kế 3D

  • Với sự phát triển của công nghệ, nhiều sinh viên điêu khắc hiện đại còn học cách sử dụng các phần mềm thiết kế 3D (như Zbrush, Blender). Vị trí này cho phép bạn tạo ra các mô hình 3D cho ngành phim ảnh, game, hoặc in 3D.

Giáo viên/Giảng viên

  • Dạy môn điêu khắc, mỹ thuật tại các trường đại học, cao đẳng, trung tâm dạy nghề hoặc mở lớp học riêng.

Nghiên cứu viên

  • Làm việc tại các viện nghiên cứu văn hóa, bảo tàng, hoặc các tổ chức liên quan để nghiên cứu về lịch sử, chất liệu, kỹ thuật của nghệ thuật điêu khắc.

Quản lý phòng trưng bày/Bảo tàng

  • Vận dụng kiến thức chuyên môn để quản lý, tổ chức các cuộc triển lãm điêu khắc, bảo tồn và giới thiệu các tác phẩm nghệ thuật đến công chúng.

Phần mềm sử dụng

No items found.
3D Modeller
Người dựng hình 3D
No items found.