Họ chịu trách nhiệm tái tạo chính xác các chuyển động của máy quay và đối tượng trong cảnh quay thực (live-action footage) để tích hợp liền mạch với các yếu tố đồ họa máy tính.
Matchmove Artist, hay còn gọi là Tracking Artist, Camera Tracker, hoặc 3D Tracker. Họ chịu trách nhiệm tái tạo chính xác các chuyển động của máy quay và đối tượng trong cảnh quay thực (live-action footage) để tích hợp liền mạch với các yếu tố đồ họa máy tính (CG - Computer Graphics). Công việc của họ đảm bảo rằng các cảnh quay thực và các yếu tố ảo trông giống như được quay cùng một góc máy, tạo nên sự chân thực và liền mạch trong sản phẩm cuối cùng.
Matchmove Artist là một phần quan trọng trong quy trình sản xuất VFX, đóng vai trò cầu nối giữa cảnh quay thực tế và các yếu tố kỹ thuật số được tạo ra bởi các bộ phận khác như mô hình hóa (modeling), hoạt hình (animation), và tổng hợp (compositing).
Để dễ nhớ thì Matchmove nghĩa là bắt chuyển động
Công việc của Matchmove/Tracking Artist
Công việc của một Matchmove Artist đòi hỏi sự kết hợp giữa kỹ năng kỹ thuật, sự tỉ mỉ, và hiểu biết về quy trình sản xuất phim. Dưới đây là các nhiệm vụ chính mà họ thực hiện:
1. Theo dõi chuyển động máy quay (Camera Tracking)
Mục tiêu: Tái tạo chính xác chuyển động của máy quay thực tế trong không gian 3D trên máy tính.
Quy trình:
Phân tích các cảnh quay thực (plate) để xác định chuyển động của máy quay, bao gồm vị trí, góc quay, và các đặc tính kỹ thuật như tiêu cự, độ méo ống kính (lens distortion), và hiệu ứng parallax.
Sử dụng các phần mềm chuyên dụng như 3DEqualizer, PFTrack, hoặc Autodesk Maya để theo dõi (track) các điểm đặc trưng (tracking points) trong cảnh quay.
Tạo ra một máy quay ảo (virtual camera) có chuyển động khớp hoàn toàn với máy quay thực, đảm bảo các yếu tố CG được thêm vào sẽ trông tự nhiên và đồng bộ.
Trong một số trường hợp, Matchmove Artist có thể cần đến phim trường để đặt các tracking markers (điểm đánh dấu) hoặc thu thập dữ liệu đo đạc thực tế để hỗ trợ quá trình theo dõi.
Là quy trình tái tạo lại máy quay ảo dựa trên video thật
2. Theo dõi đối tượng và nhân vật (Object/Body Tracking)
Mục tiêu: Tái tạo chuyển động của các đối tượng hoặc nhân vật trong cảnh quay thực để tích hợp các yếu tố CG, chẳng hạn như nhân vật ảo, phương tiện, hoặc đạo cụ.
Quy trình:
Theo dõi các điểm đánh dấu hoặc đặc điểm hình học trên đối tượng/người trong cảnh quay.
Sử dụng phần mềm để tái tạo chuyển động của các đối tượng này trong không gian 3D, đảm bảo vị trí, tỷ lệ, và hướng chính xác.
Nếu tự động theo dõi (auto-tracking) không hiệu quả, họ có thể phải theo dõi thủ công (hand-tracking) để đạt độ chính xác cao.
Kết quả là các tệp chuyển động (motion files) được chuyển giao cho các bộ phận khác trong quy trình VFX để xử lý tiếp.
Bạn có thể xem video dưới dây để biết công việc của Matchmove Artist
3. Tái tạo môi trường và bố cục (Set and Layout Reconstruction)
Matchmove Artist thường xây dựng các mô hình đơn giản (proxy models) của bối cảnh, đạo cụ, hoặc các vật thể dựa trên dữ liệu phim trường hoặc thông tin khảo sát.
Họ đảm bảo rằng các mô hình này có tỷ lệ và vị trí chính xác trong không gian 3D, phù hợp với cảnh quay thực.
4. Xử lý độ méo ống kính (Lens Distortion Handling)
Xử lý các vấn đề liên quan đến méo ống kính (undistort/re-distort) để đảm bảo các yếu tố CG được thêm vào không bị biến dạng.
Điều này đặc biệt quan trọng khi làm việc với các cảnh quay sử dụng ống kính góc rộng hoặc các hiệu ứng đặc biệt.
Matchmove/Tracking Artist cần giỏi gì?
Kiến thức vật lý
Kỹ năng chuyên môn
Kiến thức quay phim
Sáng tạo
Để trở thành một Matchmove Artist thành công, cần có các kỹ năng và phẩm chất sau:
Hiểu biết về toán học và vật lý: Hiểu cách máy quay hoạt động trong không gian 3D, bao gồm các nguyên tắc về chuyển động, phối cảnh, và méo ống kính.
Kỹ năng phần mềm: Thành thạo các phần mềm chuyên dụng như 3DEqualizer, PFTrack, Autodesk Maya, Nuke, hoặc SynthEyes. Hiểu biết về các phần mềm tổng hợp như After Effects hoặc Fusion là một lợi thế.
Tỉ mỉ và chú ý đến chi tiết: Công việc yêu cầu độ chính xác cao, đến từng pixel, để đảm bảo sự khớp nối hoàn hảo giữa cảnh thực và CG.
Kỹ năng giải quyết vấn đề: Có khả năng xử lý các tình huống phức tạp, chẳng hạn như khi các điểm theo dõi không rõ ràng hoặc cảnh quay có chất lượng thấp.
Hiểu biết về quay phim: Nắm vững các kỹ thuật quay phim, bao gồm cách sử dụng ống kính, ánh sáng, và các quyết định của đạo diễn hình ảnh (DOP).
Kỹ năng giao tiếp: Làm việc nhóm hiệu quả, phối hợp với các bộ phận khác và tiếp nhận phản hồi từ giám sát.
Tư duy sáng tạo: Dù công việc mang tính kỹ thuật, khả năng tư duy sáng tạo giúp giải quyết các vấn đề khó khăn trong quá trình theo dõi.
Giám sát VFX (VFX Supervisor): Nhận hướng dẫn và phản hồi để đảm bảo dữ liệu matchmove đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và sáng tạo của dự án.
Đội ngũ tổng hợp (Compositing Team): Cung cấp dữ liệu máy quay và đối tượng để các Compositor tích hợp CG vào cảnh quay thực một cách chính xác.
Đội ngũ mô hình hóa (Modeling Team): Hỗ trợ xây dựng các mô hình proxy hoặc tái tạo bối cảnh dựa trên dữ liệu matchmove.
Đội ngũ hoạt hình (Animation Team): Cung cấp dữ liệu chuyển động của máy quay hoặc đối tượng để các Animator thêm chuyển động CG khớp với cảnh quay.
Layout Artist: Phối hợp để đảm bảo bố cục cảnh (scene layout) phù hợp với dữ liệu matchmove, đặc biệt trong các dự án phức tạp.
Đạo diễn hình ảnh (Director of Photography - DOP): Làm việc tại phim trường (nếu cần) để thu thập thông tin về máy quay, ống kính, và các thiết lập quay phim.
Bộ phận sản xuất (Production Team): Hợp tác để thu thập dữ liệu phim trường như tracking markers, thông số máy quay, hoặc bản vẽ bối cảnh.
Roto Artist và Paint Artist: Hỗ trợ cung cấp dữ liệu chính xác để họ xử lý các yếu tố như xóa tracking markers hoặc chỉnh sửa cảnh quay.
Ngoài ra, Matchmove Artist có thể làm việc với các Technical Director (TD) hoặc Pipeline TD để đảm bảo dữ liệu được tích hợp trơn tru vào quy trình sản xuất VFX. Họ thường xuyên trao đổi với các bộ phận này trong các studio VFX.
Làm cách nào để trở thành Matchmove artist
Học vấn và đào tạo
Nhiều Matchmove Artist có bằng cấp trong các lĩnh vực như Hoạt hình, Hiệu ứng hình ảnh, Thiết kế chuyển động, Đồ họa máy tính, hoặc các ngành liên quan như Khoa học máy tính, Toán học, hoặc Nhiếp ảnh.
Các khóa học chuyên biệt về VFX hoặc các chương trình được công nhận bởi ScreenSkills (như ở Anh) có thể cung cấp đào tạo cần thiết và giúp xây dựng portfolio.
Bắt đầu sự nghiệp
Vị trí khởi đầu: Có thể bắt đầu từ vai trò runner (nhân viên hỗ trợ) tại các studio VFX hoặc làm các dự án cá nhân để xây dựng showreel (tập hợp các tác phẩm thể hiện kỹ năng).
Thực tập hoặc học việc: Tham gia các chương trình học việc (apprenticeships) trong ngành VFX, chẳng hạn như tại các công ty như NextGen Skills Academy, để học hỏi kinh nghiệm thực tế.
Showreel quan trọng: Một showreel chất lượng, thể hiện kỹ năng theo dõi máy quay và đối tượng, là yếu tố then chốt để được tuyển dụng.
Phát triển sự nghiệp
Thăng tiến: Từ Matchmove Artist, bạn có thể trở thành Matchmove Supervisor, Layout Artist, hoặc chuyển sang các bộ phận 3D khác như mô hình hóa hoặc hoạt hình. Một số người tiến xa hơn để trở thành Technical Director (TD).
Mạng lưới quan hệ: Tham gia các sự kiện VFX, kết nối với các chuyên gia trong ngành, và duy trì liên lạc với các studio là cách tốt để mở rộng cơ hội nghề nghiệp.
VFX Supervisor thường có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành VFX. Họ không chỉ am hiểu về các kỹ thuật tạo hiệu ứng mà còn có khả năng lãnh đạo, quản lý đội ngũ và phối hợp với các bộ phận khác trong một dự án.
Vị trí 3D Modeler sử dụng phần mềm 3D như Maya, Blender,… để tạo mô hình 3D (nhân vật, môi trường, vật thể) cho phim, game, quảng cáo, đảm bảo chi tiết, chân thực và tối ưu dung luợng.
Layout Artist chịu trách nhiệm sắp xếp và tổ chức các yếu tố thị giác trên một trang, màn hình hoặc không gian cụ thể. Họ đảm bảo rằng nội dung được trình bày một cách dễ nhìn, hấp dẫn và dễ hiểu.
Đạo diễn hình ảnh (DOP) có trách nhiệm đóng góp vô cùng lớn. Từ việc lựa chọn chất liệu phim, địa điểm ghi hình, bối cảnh, chọn góc quay, ánh sáng đến cách lắp đặt, di chuyển máy đều được đạo diễn hình ảnh tính toán một cách kỹ lưỡng.
Compositing là việc kết hợp các yếu tố hình ảnh từ nhiều nguồn khác nhau để tạo nên một hình ảnh mà ở đó chúng cảm giác như tất cả đều cùng một cảnh (Cùng góc quay, ánh sáng, màu sắc ...)